Maszynerie afektywne
Literackie strategie emancypacji w najnowszej polskiej poezji kobiet
Affective Workings. The Literary Strategies of Emancipation in Recent Polish Women’s Poetry
Książka Maszynerie afektywne. Literackie strategie emancypacji w najnowszej polskiej poezji kobiet jest pierwszą polską monografią poświęconą feministycznej lekturze polskiej poezji współczesnej, w której zostały wykorzystane narzędzia metodologii afektywnych. Stanowi ona próbę zmierzenia się z pytaniem o rolę afektów w budowaniu zbiorowych form istnienia. Główna teza określa afekty jako zaczyn działania, krytycznego modyfikowania gotowych narracji o emocjonalnych historiach społeczeństw, w ra...
This book is the first monograph concerned with a feminist reading of Polish contemporary poetry to utilise tools of affective methodologies. It seeks to establish the extent to which affects contribute to the process of collective forms of existence. The book’s main thesis assumes affects to be the triggers of action, particularly of critically modifying established narratives about emotive histories of societies which include the allotment of the capacity to feel in order to coercively class...
Éditeur : Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk
Lieu d’édition : Warszawa
Publication sur OpenEdition Books : 12 juillet 2023
ISBN numérique : 978-83-67637-55-8
DOI : 10.4000/books.iblpan.2785
Collection : Nowa Humanistyka | 50
Année d’édition : 2019
ISBN (Édition imprimée) : 978-83-66076-47-1
Nombre de pages : 271
Książka Maszynerie afektywne. Literackie strategie emancypacji w najnowszej polskiej poezji kobiet jest pierwszą polską monografią poświęconą feministycznej lekturze polskiej poezji współczesnej, w której zostały wykorzystane narzędzia metodologii afektywnych. Stanowi ona próbę zmierzenia się z pytaniem o rolę afektów w budowaniu zbiorowych form istnienia. Główna teza określa afekty jako zaczyn działania, krytycznego modyfikowania gotowych narracji o emocjonalnych historiach społeczeństw, w ramach których zdolność do odczuwania była różnorako przysposabiana i wykorzystywana w interesach przemocowego szeregowania uczestników i uczestniczek życia zbiorowego. Poezja jako specyficzne pole działania tych maszynerii staje się w tej optyce inną wersją afektywnej wyobraźni zbiorowej.
Reprezentacje poetyckie, sprzężone z przemianami współczesnego podmiotu, funkcjonują na trzech poziomach: reprodukują normatywne wizje kobiecości w jej relacji z otoczeniem, zaburzają je w krytycznym i często ironicznym przeformułowaniu albo stają się postulatywnymi wariantami przemian. Dominanty semantyczne, które odnajdziemy w najnowszej poezji kobiet, będące jednocześnie elementami szerzej rozumianego kapitału symbolicznego kobiecości jako ujednoliconego konstruktu fundującego dyskursy społeczne, dotyczą kategorii choroby, widzenia, traumy i wstydu, pracy afektywnej, miłości, migracji i wspólnoty.
This book is the first monograph concerned with a feminist reading of Polish contemporary poetry to utilise tools of affective methodologies. It seeks to establish the extent to which affects contribute to the process of collective forms of existence. The book’s main thesis assumes affects to be the triggers of action, particularly of critically modifying established narratives about emotive histories of societies which include the allotment of the capacity to feel in order to coercively classify the actors and actresses of collective life. Poetry, as a very particular instance of those various affective machineries, becomes yet another version of collective memory.
Poetical representations, acting in synergy with transformations of the contemporary subject, operate on three levels: firstly, by reproducing normative images of womanhood in its relations with surroundings, secondly, by disturbing the said images through an, often critical, reformulating of them, or thirdly, by becoming postulated variants of those transformations. The semantic dominants one can find in recent women’s poetry that, at the same time, constitute a portion of the broader symbolic feminine capital being a unified construct edifying the social discourses, pertain to the category of disease/illness, seeing, trauma and shame, the affective work, love, migration, and community.
Monika Glosowitz - adiunktka w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. Doktorat co-tutelle w dziedzinie nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa i gender studies obroniła na Uniwersytecie Śląskim i Uniwersytecie w Oviedo. Stypendystka Komisji Europejskiej w ramach programu European Master in Women’s and Gender Studies w Uniwersytecie w Utrechcie i Uniwersytecie w Grenadzie oraz Uniwersytetu w Oviedo w ramach programu doktoranckiego Género y Diversidad. Współredagowała Imagined Geographies. Central European Spatial Narratives between 1989 and 2014 (lbidem-Verlag 2018), Dyskursy gościnności. Etykę współbycia w perspektywie późnej nowoczesności (IBL PAN 2018), a także specjalne wydania czasopism „Central Europe" - The Central European Archaeology of Knowledge: Exploring Polish and Ukrainian Literature (1989-2014) oraz „The Polish Journal of Aesthetics" - The Affective Aesthetics of the Body in Pain. Jej zainteresowania badawcze dotyczą kwestii związanych z procesami emancypacyjnymi i rolą emocji w późnym kapitalizmie oraz współczesnych metodologii feministycznych. Uczestniczyła w wielu konferencjach, seminariach i szkołach letnich w kraju i za granicą (Hiszpania, Holandia, Austria, Portugalia, Niemcy, Chorwacja), prowadzonych m.in. przez Judith Butler, Rosi Braidotti, Donnę Haraway, Noama Chomsky’ego i Petera Singera. Publikowała m.in. na łamach „Central Europe", „Czasu Kultury", „Praktyki Teoretycznej". Tłumaczyła teksty Michela Foucaulta, Rosi Braidotti, Sary Ahmed i Luce lrigaray. Za "Maszynerie afektywne" w 2020 roku otrzymała Poznańską Nagrodę Literacką - Stypendium im. Stanisława Barańczaka.
Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.
