Précédent Suivant

Na triumf mnemoniki (tekst anonimowy)

p. 360-361


Texte intégral

1Triumfalny pochód profesora Gourauda poprzez pułapki pamięci nie przestaje zaskakiwać i zadziwiać słuchaczy gromadzących się na każdym jego wykładzie. Zatrzęsienie najprzeróżniejszych faktów, bezładnie porozrzucanych po zakurzonych zakamarkach naszego mózgu, ujrzało światło dzienne; a każde z wydarzeń ukazuje się nam w sposób klarowny i niezatarty. Nasz podziw dla geniuszu, który może się pochwalić takim dokonaniem, jest tak znaczny, że trudno nam się powstrzymać od wyrażenia naszych uczuć w sposób ekstrawagancki. Wspaniałe odkrycia, które zawdzięczamy temu systemowi, mogą zostać wyśmiane przez kpiarzy i wyszydzone przez obskurantów, lecz jedynie dlatego, że są oni albo nazbyt gnuśni, albo zbyt głupi, by skorzystać z jego niewątpliwych dobrodziejstw. Lecz kto zechce się uczyć, pojmie tę szlachetną ideę choćby zaraz, przyszłe zaś pokolenia będą błogosławić pamięć tego, dzięki któremu stała się pamięć zdolnością prawie że wszechpotężną.

2The scholar may bother and torture his brain,
Each nook, chink, and cranny with facts he may stow;
But the dates and arrangement he cannot retain,
Without the assistance of Fauvel‑Gouraud.

On the mountains of memory hitherto bare,
The fruits of old centuries blossom and grow,
But they only can banquet in luxury there
Who are trained to ascend in the school of Gouraud.

Philosophers teach us that they who would reap,
In the sweat of their brow and with labor must sow;
But here you may garner your crops when asleep,
By disbursing a trifle to Fauvel‑Gouraud.

Time was when men lauded the system of Gray1,
But the world soon discovered that that was „no go”;
Now, blockheads may wonder, and asses may bray,
But the King of Mnemonics is Fauvel‑Gouraud.

3Może erudyta łamać, dręczyć głowę,
W mózgu pakamery mądrości ładować...
Cóż z tego, skoro ledwo co się zachowa,
Jeśli nie skorzysta z systemu Gourauda.

Gdzie pamięć pustynią była i martwotą,
Świat dawny się żyźni, rozkwita jagoda;
Lecz ten tylko na bankiet tamże uda się,
Kto się szkolił pod okiem Fauvel‑Gourauda.

Choć prawi filozof, że ten zbierze żniwa,
Kto wprzódy posieje w znoju, w pocie czoła,
Drzemkę sobie utnij, twoja jest nagroda:
Grosz wrzuć tylko do kiesy mistrza Gourauda2.

Onegdaj chwalili u nas system Greya,
Lecz jak w mig odkryto, to donikąd droga.
Niech dureń się głowi, niech się osioł spiera:
Mnemoniki króla nie ma nad Gourauda.

Notes de bas de page

1 W przekładzie zmieniam na „Grey”, ponieważ bez wątpienia chodzi tu o Richarda Greya (1696–1771), duchownego, teologa i autora rozprawy Memoria Technica (1730), wielokrotnie wznawianej jeszcze za jego życia i w wieku XIX. Koncepcję Greya uznaje się za główne źródło, z którego wyrosły dziewiętnastowieczne mnemotechniki Feinaigle’a i Parisa, opisywane później jako Major System. Gouraud omawia jego teorię mnemoniczną na s. 60–67, przy okazji powołując się na niego w wielu innych miejscach. Jak mówi (s. 61), z punktu widzenia teorii mnemonicznej Grey zapewnił sobie nieśmiertelną sławę, „choć jego system, wyparty obecnie przez «frenomnemonikę», będzie przywoływany w przyszłości jedynie ad memorandum”.

2 W wersji alternatywnej, odpowiadającej temu, co zamieścił w książce Gouraud: „Jeśliś terminował u Fauvel‑Gourauda”.

Précédent Suivant

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.